Categorie: Blog Knappe Koppies

Wauw, wat een goed begin van het nieuwe jaar!!

Totempalen en tipi’s. Er stond een tipi klaar en alle kinderen doken er vrijwel meteen in. De jongens van de oudere groep moesten even schuiven en meten maar het paste, en netjes naast elkaar zittend keken ze elkaar ietwat verwonderd aan. Indianen leefden in Amerika, of nee, daar wonen ze nog steeds. Maar dan niet meer in de tipi of wigwam hoor, gewoon in stenen huizen. En hoe zat het eigenlijk met de taakverdeling binnen een stam. Wie deed wat en welke kwaliteiten moest je dan hebben. Vooral bij de tweede groep hebben we hier bij iedereen even stil gestaan wat ze graag zouden willen zijn binnen een stam.

Er werd hard nagedacht over al deze verschillende functies binnen een stam en in de jongere groep beleefden we veel plezier aan het uitbeelden van gebarentaal. De kinderen deden flink hun best om de toeschouwers duidelijk te maken wat ze wilden zeggen zonder geluid te maken. Alleen de handen werden ingezet als middel om de boodschap over te brengen en soms hadden we daar iets meer bij nodig. Een springgebaar met de hand kan heel veel betekenen maar als je als een kikker gaat zitten en springen wordt het toch gelijk duidelijk.

Ongelooflijk hoe hard alle kinderen ook hebben gewerkt. Wat een doorzettingsvermogen en daadkracht werd er tentoongespreid. Er werd gezaagd, gehamerd en ondanks dat dit niet altijd als vanzelf ging hielden alle kinderen toch vol om hun eigen totempaal helemaal zelf in elkaar te zetten. Je komt er al doende ook achter dat twee losse stukken hout zomaar aan elkaar plakken niet echt stevig is en zo weer los kan komen. ‘Hoe kan ik dat nu het best vastmaken juf?’, werd er een aantal keer gevraagd en door de kinderen uit te dagen zelf oplossingen te bedenken kwamen ze er ook zelf of samen uit. Ook dat je een ander best om hulp kunt vragen en dat het heel leuk, gezellig en fijn blijkt te zijn die ander ook te mogen helpen. Wat hebben ze allemaal ongelooflijk veel geleerd en waanzinnig hard gewerkt. Op de vraag of de kinderen tevreden waren met het resultaat schudde een aantal kinderen hun hoofd. ‘Nou, eigenlijk wel tevreden met hoever het nu is, maar het is nog niet af daarom!’ Aha, dat was een mooie en heldere constatering van een fase waarin je bent beland. Emese en ik waren onder de indruk van de diversiteit en vooral ook van de eigenheid en ideeën die daarna werden omgezet in echte totempalen.

Dit was met recht een vliegende start zo in het nieuwe jaar!

Haaien, schildpadden, zeepaardjes, kwallen, zand dollar, zee-egels, dolfijnen en ga zo maar door. Er zijn teveel dieren in de zee om op te noemen.

In de jongere groep spraken we ook over koraal. Hoe weten we nu dat dat dieren zijn en geen planten? Mmm, daar moest even over nagedacht worden maar het antwoord bleef uit. Een mooie vraag om thuis eens op te zoeken. 1 van de kinderen had een heuse zand dollar mee. Het leek veel op het ‘skelet’ van een zee-egel maar dan veel platter. De eigenaar vroeg zich peinzend af waarom er nu een ster op te zien was en wat dat inhield. Sommige kinderen wilden graag ook een zeedier uitbeelden. Een sidderaal die al sidderend en kronkelend over de vloer schoof. Een schildpad met bolle rug en flippers die hem langzaam voort bewogen en een ‘gewone’ vis die door de zee zwom.

We bekeken ook nog middels een proefje hoe het mede komt dat de haai zich zo razendsnel door het water kan bewegen ondanks dat hij zo zwaar is. Het had iets te maken met zijn lever, die is groot en bestaat voor een groot deel uit een olie-achtige substantie en dat… konden we zien, kan goed drijven!

Toen de opdracht kwam begonnen alle kinderen vrijwel direct hun idee uit te bouwen. Sommigen alleen, sommigen met z’n tweeën. En ondanks dat we van te voren hadden besproken hoe je nu het beste kunt beginnen. Waar begin je, hoe bouw je het op en hoe kun je goede verbindingen maken was het toch nog best lastig om dit in praktijk te brengen. De kinderen waren toegewijd bezig, probeerden zoveel mogelijk hun ideeën ook uit te werken, werkten samen, overlegden en probeerden de verschillende onderdelen aan elkaar vast te maken. Ook werd goed nagedacht over elektra, schoon en drinkbaar water in huis en hoe je je huis het best kunt verankeren. Er kwamen veel originele ideeën naar voren en werden er ook delen aan elkaar bevestigd zonder lijm maar met sate-prikkers. Niet alleen het zelf maken helpt je op nieuwe ideeën te komen maar ook het zien hoe de ander het doet helpt je verder om je eigen huis stabiel te maken.

Mindset en Pipi Langkous. ‘Ja, juf wat heeft Pipi nu met deze oventjes te maken’, wordt er gevraagd. Langzaamaan beginnen sommige kinderen zich hardop vragen te stellen. Prachtig als anderen er dan gelijk op reageren en er discussies kunnen ontstaan.

‘Wat is Pipi voor een figuur?’, vragen wij. ‘Echt een beetje een raar kind, ze slaapt met haar voeten op het kussen, ze bindt borstels onder haar voeten en boent zo haar huis, ze woont alleen in een huis met een paard en aapje’, en zo komen er steeds meer antwoorden. ‘En welke eigenschap heeft Pipi, wat kan ze verder goed?’ Dat is best een lastige vraag, waar wil juf heen?

‘Oké, Pipi zit met Tommie en Annika vast op een bergtop en wat doet ze?’, ‘eh, uitstappen en lopen’, wordt er voorzichtig geantwoord. ‘Ja, en wat zou jij doen?’, ‘eh, weet het niet juf, ligt eraan of ik het kan of niet’. ‘Wat doe je als je iets moet doen wat je nog nooit gedaan hebt?’, vraag ik de kinderen. ‘Gewoon proberen, ik kan alles’, wordt er in de eerste groep geantwoord. In de tweede groep ligt dat gedifferentieerder, schoorvoetend gaan er een paar vingers omhoog als ik vraag of je denkt, ‘laat maar lekker zitten’. ‘Wie denkt er gelijk, kom maar op, ik ga het gewoon proberen’, een paar vingers gaan omhoog. ‘Nou echt niet’, roept iemand, ‘dan doe ik het gewoon niet hoor’. De kinderen worden langzaam maar zeker wat losser en bedenken wat zij zelf zouden doen. ‘Ligt er ook aan of ik het leuk zou vinden of niet’, wordt er geantwoord. Ja, dat is ook waar, word je warm van een opdracht en denk je daar kan ik wel wat mee of je bent nieuwsgierig naar de uitkomst.

Mooi om de kinderen vandaag zo op hun eigen manier te zien stoeien met de vraag, ‘wat doe ik eigenlijk?’ Veel werd er ook niet besproken maar velen werden aangezet om te ervaren en ontdekken hoe zij zelf reageren op een probleem of moeilijke opdracht. Denk ik in oplossingen of problemen?

Hard gewerkt is er vooral ook op fysiek vlak want een gaatje in zo’n simpel blikje slaan valt toch echt nog niet mee. Maar hoe groot is de victorie als je je eerste gat in het blik slaat!  En daarna natuurlijk het ‘feestmaal’. Hoe opgetogen waren de kinderen dat zij met zoiets als een blikkie hun eigen pannenkoek konden bakken. En voor diegenen die het thuis nog eens willen proberen, meer dan een blikje, spijker en hamer (en wat doorzettingsvermogen) heb je niet nodig.

Doorzetten, geduld hebben, samenwerken, opnieuw proberen en mijn eigen ding maken, waren allemaal dingen die de kinderen zelf benoemden wat ze vandaag geleerd hadden.

Hoe rijk zij wij dat we deze kinderen in ons midden mogen begeleiden.

Ouders DANK JULLIE

Sjonge wat kunnen de kinderen hard werken zeg. Enthousiast en met een enorme inzet begonnen ze aan de klus. Als echte archeologen of ook wel paleontologen groeven ze een klei landschap af om te kijken of ze nog fossielen konden vinden.

En hoe doe je dat? Wat heb je dan nodig? Het was voor beide groepen best lastig om te bedenken waar een archeoloog nou goed in moet zijn. Maar gelukkig toen iemand eenmaal iets opnoemde kwamen er meer kinderen met suggesties. Zo zie je maar weer dat je soms gewoon maar ergens moet beginnen. Samenwerken, geduld, uithoudingsvermogen en blijven doorzetten. Ook al vind je een hele tijd niets. En hoe voelt het dan als iemand wel al wat vindt en jij niet ondanks dat je net zo hard werkt als de ander? Lukt het je dan ook om nog verder te zoeken? Het was een ware uitdaging voor de kinderen om tot het laatste stukje klei door te ploeteren maar uiteindelijk waren toch alle tanden gevonden. Het werken met de klei doet een beroep op ons tastzintuig, onze huid en daarmee direct op onze eigen fysieke grenzen. De wil wordt gestimuleerd om door te zetten en je kunt ook fysiek ervaren wat dat met je doet. Het was mooi om te zien dat er in beide groepen een tijdlang, tijdens het graven, een enorme rust maar ook enthousiasme heerste. Ook dat is wat werken met je handen kan veroorzaken, rust in het hoofd en levenszin in de handen.

Voor sommige kinderen was het werken met klei op deze manier een verademing, het hoefde even niets te worden terwijl je toch zo met je handen bezig kon zijn. Een aantal merkten op dat er een soort van steentjes in de klei zaten, het koud, nat en ‘vies’ was. Al deze elementen geven ons informatie over hoe we, in dit geval de klei, de dingen om ons heen ervaren. Wat doet dat met je en hoe kun je het zo aanpakken of veranderen dat het goed voelt voor jou?

De ontdekking dat de grote gigantische en angstaanjagende T-rex gewoon een enorme kip was vonden sommige kinderen een verbijsterende mededeling. Ze konden het bijna niet geloven. We kwamen te weten dat dinosauriërs waarschijnlijk helemaal geen reptielen waren omdat zij zich heel anders gedroegen. Zo bleken ze helemaal niet koudbloedig te zijn. ‘Koudbloedig juf, wat is dat?’, vroeg 1 van de kinderen uit de 2^degroep. De kinderen overlegden met elkaar wat dat toch kon betekenen en kwamen er uiteindelijk achter hoe dat met warm- en koudbloedig zit.

Met rode wangen en ‘gewapend’ met een haaientand verlieten de kinderen deze bijeenkomst.

Zwaartekracht, dat was wel even lastig uitleggen vonden de meeste kinderen. Of was het gewoon de kracht van de zwaarte. Hoe zwaarder het voorwerp hoe harder of sneller het naar de aarde toegetrokken zou worden. We namen de proef op de som en ontdekten, we konden het overigens maar nauwelijks met het blote oog zien, dat het gewicht er niet toe deed. Hoe kwam dat nou? In de tweede groep wist 1 van de meisjes te vertellen dat het iets met lucht te maken had en wrijving en met wat nieuwe gedachten en hypotheses kwamen ze er toch uit. Ze wilden ook graag even de proef met het zilverfolie doen om vast te kunnen stellen of hun theorie ook zou kloppen! Prachtig hoe van de ene vraag er meer vragen kwamen, antwoorden ontstonden, redenaties geformuleerd werden en er toen een conclusie uit kwam.

De bal zilverfolie viel natuurlijk veel sneller naar beneden dan ons eigen gevormde schoteltje. Het is niet het gewicht maar de vorm die voor de snelheid van het vallen zorgt. Veroorzaakt door de wrijving met de lucht. We deden nog meer proefjes, voelden hoe het voelt als je op de zon een sprong van 1 meter zou willen maken en maar 3 cm. verder kwam en je inbeelden hoe het zou zijn om dan op de maan een sprong van 6 meter te kunnen maken.

We maakten van wol een vilten jasje om de stuiterbal heen en o, o, wat moet je dan toch eigenlijk stiekem goed op letten om de wol precies datgene te laten doen wat jij graag wilt. Proberen en ontdekken hoe moeilijk of makkelijk iets je afgaat en ook nog even bij je buren kijken is soms best een klusje. Kun je tevreden zijn met wat je gemaakt hebt, hoe je het gedaan hebt, misschien wel voor de eerste keer nl. en ontdekken dat het soms anders uitpakt dan je van te voren had bedacht. Allemaal thema’s die stiekem de hele middag aan bod komen zonder dat we er echt mee bezig zijn.

‘Eh, juf wat heeft die stuiterbal nu te maken met de zwaartekracht?’, werd ons gevraagd vlak voordat we klaar waren. ‘Goeie vraag, zou iemand kunnen proberen dat te beantwoorden?’. Er werd hard nagedacht, ‘omdat ie stuitert’ of ‘gewoon omdat jij dat leuk vond om te maken’. Ook hier was de tactiek vragen, doorvragen, redeneren en conclusies trekken. Rubber, stuiteren, elastisch, heen en terug op de grond. Het kwam allebei voorbij. Mooi iets om over na te denken en uit te proberen als je thuis bent. En hoe komt het dat de stuiterbal, ondanks de zwaartekracht, weer omhoog kan stuiteren uit zichzelf?

Annet van de Rhee kwam vandaag invallen voor Bianca. Het was een hele fijne samenwerking en we hopen dat Annet nog eens kan komen als Bianca of ik zelf niet kunnen.

Bukken lukt echt niet als je met je rug tegen de muur staat en met je hielen er ook strak tegenaan! Keer op keer probeerden de kinderen het met als gevolg de meest vreemde capriolen. Het kan namelijk gewoon niet. Je billen krijgen zo geen ruimte om naar achteren te bewegen om je evenwicht te kunnen bewaren en dus val je naar voren. Sommige kinderen gaven niet op en oefenden maar door en merkten dat ze soms een stukje verder kwamen dan de poging daarvoor.

We deden nog meer proefjes met ons eigen lichaam, ‘handig juf want die heb je altijd bij je’, opperde een kind. Ja en we kwamen er ook achter dat je middelvinger en ringvinger in sommige posities niet afzonderlijk van elkaar te bewegen zijn. Dat iedereen een andere longinhoud heeft en een unieke vingerafdruk.

Veel proefjes en onderzoek hebben we gedaan en ja zelfs gezien dat we allemaal een gat in ons hand kunnen ‘toveren’. Bij de röntgenfoto van een hand was toch best lastig te ontdekken welk botje nu gebroken was. ‘Zou een dokter dat nu ook allemaal weten’, vroeg iemand zich hardop af. En wat gebeurt er met je hart als je vanuit rust langdurig gaat bewegen. En waarom doet hij dat eigenlijk? Allemaal vragen die spontaan bij de kinderen boven kwamen als we weer een proefje hadden gedaan.

‘Toch graag weer een creatieve opdracht juf de volgende keer’, kregen we als tip mee. Leuk om te horen dat dit onderdeel voor de meeste kinderen essentieel is om echt een voldaan gevoel te hebben na afloop. ‘Maar het was vandaag ook leuk hoor juf’, kregen we gelukkig als afsluiter mee.